Alles over Flippo’s

Deze website heeft als doel alles over de Flippo te vertellen. Mist dit verhaal iets? Deel het vooral in de reacties of neem contact op. Jouw Flippo verhalen en herinneringen zijn welkom.

Nieuw: In September 2019 is er een nieuw boek verschienen over de flippo! Dit is een uitgebreid verhaal over de mensen die de flippo hebben bedacht en uitgerold over wereld. Het boek is verkrijgbaar in de betere boekhandel, en natuurlijk ook online op storyadventures, hier.

Oproep: Help mee deze site compleet te maken. Lees hier meer.

Laatste updates Maart 2019: Toevoeging van een verzamellijst, Sintzz, POS Flyer, Brief 24 game Flippo, Entreebewijzen ruilbeurs, Kleurplaat, 24 Game wedstrijd shirt, Trui, chipszakken, waarde Gouden Flippo, beginnetje pagina’s acties.

Het is 1995. Flippo’s waren de plastic schijfjes in de chips waar kinderen alles voor deden. Naast de supermarkt kwam een afvalcontainer te staan waar ze hun gekochte chips in dumpten, zodat ze meer Flippo’s konden bemachtigen. Het was de succesvolste rage die Nederland ooit heeft gekend. Chipsfabrikant Smiths geloofde haar ogen niet en verloor de grip op de realiteit en werd The Flippo Company.

Lees hier het verhaal over de opkomst, hoogtij en ondergang van de Flippo. Waarom? Omdat je ze vroeger hebt gespaard natuurlijk! Dit is een initiatief van Awesome Retro, geschreven en research door Elger Jonker.

Flippo’s: de succesvolste rage ooit.

Alle begin is moeilijk, en duur…

In 1994 begon de Flippo-rage in Mexico. Daar vonden de zogenoemde Pogs / Tazo’s de weg naar de kinderen via chipszakken. Dat was natuurlijk bedoeld om de verkoop van de aardappelzoutjes te stimuleren. Voordat in Nederland de Flippo-rage kon losbarsten werden ze al in vele landen uitgegeven, inclusief dezelfde mappen en plaatjes! Denk aan Korea, Griekenland, Engeland, India, Japan, Portugal en Peru.

Marketingsbureau Kern, Habbema en Yap was gevraagd om te onderzoeken of Tazo’s ook in Nederland succesvol zouden zijn. Na enkele brainstormsessies was de naam Flippo geboren, geregistreerd en was een proef-batch besteld. Bij scholen werden kinderen gevraagd om er mee te spelen: ze zaten er niet op te wachten. De Warner-Brothers figuurtjes waren het minst niet-populair.

Vanwege het succes in het buitenland besloot Pepsico, het moederbedrijf van Smiths, om een YOLO te doen: voor veel geld de productielijn aanpassen zodat Flippo’s op een veilige en consumentvriendelijke manier in de zakken konden. Het CE keurmerk is daarin slechts de eerste stap.

De verandering bestond uit een koker waarin Flippo’s werden gestapeld. Een armpje duwde vanaf de onderkant enkele Flippo’s de zak in. Een medewerker moest er voor zorgen dat de koker gevuld bleef, dag en nacht.

Na de aanpassingen werden de eerste Flippo’s gesampled (= vakjargon voor gratis weggeven) bij vele supermarkten in foldertjes. Daarop zaten twee stuks. Ook zat er een samplekaart in het Donald Duck magazine (1995-15). De eerste 1000 die een kaart opstuurde kregen 100 gratis flippo’s.

Het gokje bleek een hit. Nederlanders met hun verzameldrang en spaarzegels bleken overmatig gevoelig voor de gekleurde plastic schijfjes. Het bedrijf Globrands was gevraagd om een reclamefilmpje te maken: tegen de tijd dat het op de buis was, waren de zakken chips al niet meer aan te slepen. Smiths noemde zichzelf nu “The Flippo Company”.

Een aardig detail: de aankondiging voor winkeliers, hier te zien, bevat allerlei marketingsplannen die niet of later zijn gebruikt. Er werd meteen al gesproken over de Gouden Flippo en geldprijzen van 1000 gulden om zo de rage aan te wakkeren, maar dat bleek helemaal niet nodig. De Gouden Flippo zien we later terug.

Het artikel gaat verder onder het filmpje.

The Flippo Company

Getallen wekken indruk, en de getallen van Smiths waren alles behalve rood. Er werden miljoenen verdiend aan de promotiestunt. Dat mag ook wel, de cijfers spreken voor zich:

• 95% van de kinderen tussen 6 en 12 jaar spaarden flippo’s, dit waren er 1.140.000. (Ja, 1,1 miljoen)
• Er zijn 615 verschillende flippo’s gemaakt, maar met alle mutaties, drukfouten en collectors-items kwam het totaal rond de 1250.
• Er zijn 2,2 miljoen Flippo-mappen verkocht.
• Er zijn miljarden Flippo’s gemaakt. Alleen al om alle mappen te vullen waren er 1,3 miljard nodig.
• Smiths heeft vier jaar lang, zeven dagen per week, ploegen 16 uur per dag laten werken om aan de vraag te voldoen. The sky is the limit.

Door al dit succes kon Smiths een nieuwe fabriek bouwen aan de Zalmweg in Raamsdonkveer, met in de achtergrond de Amercentrale. De fabriek was state-of-the-art, dus volledig automatisch gestuurd. Het was niet meer nodig om met het handje chips te bakken, alles had altijd dezelfde kwaliteit.

De Flippo’s werden verwerkt per serie, verdeeld over verschillende producten. Behalve de Mega, Adventure en Flying series werd alles in Raamsdonkveer verwerkt. De rest in de andere fabriek in Broek op Langedijk.

Flippo’s zelf werden in Amerika gemaakt. Tussen aankomst in Nederland en het chipsrek zat ongeveer drie weken. Men was zeer strikt in de omgang met nieuwe batches: een koerier nam liever geen beschadigde vracht mee, om discussies over diefstal te voorkomen. Ondanks deze maatregelen waren sommige Flippo’s toch al te krijgen op de ruilbeurs in de Brabanthallen voordat ze in de chips zaten.

Het succes zorgde ook goed geslaagde kloons, die hetzelfde concept gebruikten met andere plaatjes. Naar het lijkt zelfs dezelfde plastic-fabriek. Snoepwinkel Jamin bracht Jam Caps uit met gelicenceerde beelden van Hanna Barbara en Paws. Kroky had haar Kroky Caps, Topshots en voor de voetbalfanaten waren er Kluppers. Daarnaast verkocht iedere boekenzaak en speelgoedwinkel ook nog hordes off-brand Flippo’s aan de balie.

“Nutteloze meuk”

De populariteit van de stukjes plastic met verzamelwaarde nam met de dag toe. Docenten werden gek van jengelende klassen die alleen maar bezig waren met het verhandelen van, spelen met en ruziën om Flippo’s. Geen verzameling dat zo veel drama heeft veroorzaakt!

Kinderen bedachten allerlei spellen zoals “wie de Flippo’s het dichtst tegen de muur gooit wint de Flippo’s van iedereen die mee doet”. Het originele spel, zoals bedoeld in de reclame, werd amper gespeeld: het was lastig en vrij saai. Zelfs de Flippo Wippo van Smiths kon daar geen verandering in brengen.

In het begin werd gebruik gemaakt van aantrekkelijkste stock-afbeeldingen die ook in andere landen zijn uitgegeven. Daarna werden ze getekend door illustrator Bert Tier.

De kwaliteitseisen leken per afbeelding toe te nemen. Daardoor is niet alles (in Nederland) in productie gegaan. Gelukkig bood Chester Chee.Tos uitkomst: hij is namelijk, net als Smiths zelf, eigendom van PepsiCo. Wij kennen Chester pas sinds de 90’s, maar hij bestaat al sinds 1986.

Ondertussen raakten docenten en ouders er wel klaar mee. “Nog meer van deze nutteloze meuk en we gaan ze verbannen”, klonk het op menig schoolplein.

Het was aan Smiths om een draai te geven aan hun belangrijkste product om de reputatie te redden. De uitgever bedacht daarom dat het handig was om allerlei weetjes en rekenspelletjes op de achterkant te zetten. Dit werden de World, Spiek, Olympic, Time en 24-Game Flippo’s.

Vooral de 24-Game Flippo’s waren super populair tijdens de rekenles. Exact 485 verschillende varianten werden hiervan gemaakt, met niveaus 1, 2 en 3. De bedoeling was om operatoren (+, -, *, /) en vier getallen zo te matchen dat de uitkomst 24 was. Bijvoorbeeld 5*5+3-4. [24-game.jpg]

Deze aanpassingen maakte dat de rage nog een tijdje niet volledig werd verbannen uit klaslokalen. Daarnaast bedacht Smiths allerlei merchendise en acties om het vuur aan te houden voor deze jonge doelgroep.

De gouden Flippo

Meer bekendheid, meer Flippo’s, meer geld! Alles ter promotie van de Flippo! Smiths was tenslotte the Flippo Company.

Dit is wat er onder andere werd gedaan:

• De eerste Flippo Ruilbeurs tijdens de Strip Dagen op 12 en 13 oktober 1996 in Breda. Hier kregen bezoekers een speciaal setje van twintig Chester-Strip-Flippo’s zonder kartels. Ook werd een speciale set van negen 24 Game flippo’s uitgedeeld.

• Zoek de schat: maak een zin met de achterkanten van de flippo’s en bel een hotline. Een samenwerking met Kindernet bracht in beeld hoe de 5 goudstaven van 5000 gulden, 100 Gameboys of dozen met 1000 Flippo’s werden opgegraven op een strand. De vierde schatkaart zat niet in de Flippo map maar in Donald Duck Nr 21 van 24 mei 1996. Na ontcijfering stond de volgende tekst op de schatkaarten:
  1. De schat is te vinden door de flippo hotline te bellen en de geheime code ACHT EEN ZES in te toetsen.
  2. Brul de beste schatgraverskreet na de code zes nul een in te hebben getoetst op de flippo hotline.
  3. Toets de code zeven vier drie op de Flippo Hotline en je maakt grote kans op het vinden van de schat.
  4. Deze vierde geheime code is een ingewikkelde code. want deze code is drietalig: eight drei quatre.

• Met de Flippo Finish actie was het mogelijk je verzameling compleet te maken. Door een joker-flippo op te sturen, of later gewoon een lijstje, werden de missende flippo’s thuisgestuurd. Een vreselijke vakantiebaan voor sommigen.

• Er zijn drie manieren geweest om 3 Limited Edition flippo’s te bemachtigen.
  1. Op de brief bij het flippo certificaat stond dat bij het opsturen van 5 super joker flippos drie extra flippo’s kreeg.
  2. Een andere manier door alle vier de schat-codes te kraken en met een briefje met de tekst “Hallo Flippo fan” op te sturen naar Smiths.
  3. De laatste mogelijkheid was om aanwezig te zijn op de “Adventure Flippo Schatgraversdag” aanwezig te zijn op zondag 28 april 1996 in Walibi Biddinghuizen.

• De echte fans konden een briefje sturen met daarop welke Chester-Flippo ze het leukst vonden, natuurlijk met motivatie en twee gouden Super Joker Flippo’s. Hiermee kon je een Gouden Flippo winnen. Er werden er 500 uitgedeeld, ieder met een waarde van 250 gulden.

Merchandise

Ook wat betreft Merchandise kwam er geen einde aan. Zo is er:

• Flippo Wippo Spel
• Techno Flippo t-shirt, #128 en #121. (Misschien wel meer)
• Poster
• Tweede Poster
• Button-Flippo-houder
• Broodtrommel
• Stickervellen met Techno, Spiek en Chester 75-100 (en mutaties)
• Flippo Flash Hits CD, met speelmat
• Horloge, in blauw, rood en groen.
• Strips en cartoons
• Twee mappen, eigenlijk drie, met vijf aanvullingen

Aan alles komt een einde

Na drie jaar lang alleen maar Flippo’s verkopen was Smiths er wel klaar mee. Het ging niet meer om de Chips. De twee multinationals Pepsico (Smiths) en Warner Brothers hadden ook een andere visie.

Verzamelaars leken ook een beetje over de rage heen. Met een serie gepatenteerde Pop-Up Griezel Flippo’s met nieuwe karakters werd de Flippo reeks eerder afgesloten dan verwacht. De nieuwe karakters waren mogelijk placeholders, ze passen niet in de lijn van de verzameling. Er waren ook geen mutaties van: iedere Flippo had altijd dezelfde hoeveelheid sleutels.

Het Jeugdjournaal kondigde op 11 juni 1997 aan dat Smiths stopte met de actie. Uit het archief van het Jeugdjournaal:

“De zoutjesfabrikant Smiths stopt na twee jaar met de Flippo actie. De laatste miljoen schijfjes werden vanmorgen in Artis in Amsterdam in een bak gestort waar kinderen van een basisschool twee minuten vrij in mochten graaien. SHOTS: kinderen doen mee aan een race om Flippo’s te verzamelen; man draagt pak van Flippo’s. REACTIES van kinderen, die zeggen dat de actie ging vervelen en dat er teveel Flippo’s kwamen.”

De serie stopte bij nummer 545. De drie Limited Editions had nummers tot 816 tot 818, alsof we een groot deel hadden gemist. Flippo’s waren voorbij: Smiths ging verder met aardappelzoutjes maken en het Flippo concept heeft in de jaren erop nog allerlei revivals gehad met Pokemon Flippo’s, Yu-Gi-Oh spinners en dergelijke: niets op de schaal van de originele Flippo’s.

Overigens was de Nederlandse flippo reeks vrij eenvoudig. Dit was de kracht van de verzameling. In andere landen zijn er ook holografische, zig-zag, pluche en bloemvormige schijfjes uitgebracht.

[er komt hier nog een stuk over de Flippo Finish actie]

Twintig jaar later: verzamelaars en resten

Twintig jaar later koop je een verzameling Flippo’s voor een euro op de rommelmarkt. Soms zitten daar leuke dingen bij, maar meestal is even doorbladeren voor wat herinneringen voldoende. Bij sommigen zit een beeld, anderen een naam. Verbazingwekkend dat je het nog weet.

Lays/Pepsico geeft aan nooit meer een Flippo actie te houden. Ze hebben een Europees convenant onderkend waarbij er ze geen reclame of sponsoractiviteiten te ontplooien gericht op kinderen onder de 12 jaar.

Om deze site mogelijk te maken was veel onderzoek nodig. De schrijver heeft diverse verzamelingen gekocht waaronder 250.000+ flippo’s van een bedrijf dat veevoer maakte van chips die over datum was. Inmiddels zijn al deze verzamelingen weer weg en blijft er een enkel archief over waarop deze website is gebaseerd. Ook heeft hij zijn eigen verzameling uit zijn jeugd bewaard. In totaal kom je dan uit op iets van 2000 stuks met een hoop papierwerk.

Voor de echte verzamelaar zijn er maar een paar topstukken. Natuurlijk de eerder genoemde gouden flippo. Maar nog zeldzamer zijn de kerst-flippo’s die zijn verspreid over de medewerkers van Smiths. Deze waren zo gewild dat er zelfs nep-edities van zijn gemaakt.

Uiteindelijk zijn Flippo’s een zeer tijdelijk fenomeen geweest, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Magix of Pokemon. Dit zorgt ervoor dat de waarde van een gemiddelde verzameling nihil is.

Op deze site zul je van alle genoemde onderwerpen foto’s kunnen vinden in het menu aan de zijkant. Mocht er nog iets ontbreken, neem dan contact op.

Aan dit artikel hebben vele mensen meegewerkt, van oud medewerkers van Smiths, het marketingsbureau tot aan grote verzamelaars. Met bijzondere dank aan Smiths, Rene, Brannie, Bert, Charles, Willy, Nina, Peter en Robert.

Elger Jonker, 2015

Meer research bij Awesome Retro en Elger’s Website.